یکی از شهرستان های دیدنی استان اردبیل خلخال است. طبیعت بکر و چشم اندازهای طبیعی خلخال آن را به عنوان یکی از شهرستان های منحصر به فرد اردبیل از حیث گردشگری تبدیل کرده است. شهرت این شهرستان بیشتر به سبب جاده رویایی اسالم به خلخال است که توصیف زیبایی های آن جز با دیدن قابل بیان نیست. لیکن جدای از این جاده زیبا در شهرستان خلخال دیدنی های خلخال متعدد استد که هر کدام در نوع خود، دیدنی هستند.
دیدنی های خلخال
۱- جاده رویایی اسالم به خلخال
یکی از معروف ترین دیدنی های خلخال جاده رویایی اسالم به خلخال است. همچنین این جاده به عنوان یکی از بهترین جاذبه های توریستی ایران شناخته شده است. جاده اسالم به خلخال با طبیعت بی نظیر و منحصر به فردی که دارد به قطعه ای از بهشت توصیف شده است.
این جاده از نظر موقعیت جغرافیایی از شهر اسالم استان گیلان شروع شده و به شهر خلخال در استان اردبیل ختم می شود. در هر قسمت از آن جاده می توان هم هوای شرجی را احساس کرد، هم می توان شاهد بارش باران بود، هم می توان هیجان رانندگی در مه را تجربه کنید و هم می توان آفتاب را نظاره گر بود.
جاده اسالم به خلخال شامل دو قسمت مجزا است. قسمت ابتدایی آن که از شهر اسالم شروع می شود، منطقه ای جنگلی و پوشیده از درخت است. قسمت دوم جاده نیز دشت های سرسبز و پهناور است که پس از سپری کردن قسمت جنگلی جاده می توان به آن رسید. گله های گاو و گوسفند و وجود اسب های زیبا در دشت های ییلاقی جذابیت این مسیر را چند برابر نموده است.
بافت مسیر جاده ای اسالم به خلخال کمتر دچار تغییر و تحول شده و مسیر آن تقریبا بکر می باشد. البته در این جاده چندین مهمان خانه سنتی، رستوران های بین راهی و کلبه های محلی وجود دارد که از امکانات رفاهی جاده اسالم به خلخال محسوب می شود.
۲- دریاچه نئور
نئور دریاچه ای طبیعی است که در مسیر اردبیل به خلخال و در نزدیکی روستای بودالالو قرار گرفته است. فاصله دریاچه نئور تا اردبیل تقریبا ۴۸ کیلومتر است. این دریاچه جزء دیدنی های خلخال محسوب می شود و همپای سایر دیدنی های خلخال گردشگران بی شماری را به سوی خود جذب می کند.
نئور کلمه ای مغولی بوده و به معنای دریاچه است. البته به دریاچه ای که به رودخانه ریخته نشود هم نئور گفته می گویند. دریاچه نئور شامل دو دریاچه کوچک و بزرگ است که در فصل بهر به هم متصل شده و دریاچه تقریبا بزرگی را تشکیل می دهند. به سبب بارندگی های فصلی دریاچه نئور تقریبا پرآب می باشد و در آن قزل آلای رنگین کمان به وفور دیده می شود.
۳- آب گرم گیوی
آب گرم گیوی هم از دیگر دیدنی های خلخال است. این چشمه آب معدنی در زبان محلی به ایستی سو و یا خلخال سویی هم معروف است که در ۵ کیلومتری شهر گیوی و در مسیر جاده ای خلخال به اردبیل قرار گرفته است. ارتفاع آب گرم گیوی از سطح دریا ۱۷۲۰ متر و میزان آب دهی آن ۲ لیتر در ثانیه است و دمای آن ۵۲ درجه سانتی گراد می باشد.
گردشگران و مردم محلی از آب گرم گیوی بیشتر به منظور درمان بیماری های پوستی، اسپاسم های عضلانی، درمان رماتیسم، بهبود کمر درد، آرامش و تسکین بیماری های عصبی و بیماری های گوارشی استفاده می کنند. در این منطقه علاوه بر طبیعت بکر آب گرم گیوی تجهیزات مناسب دیگری همچون سوئیت های اقامتی، فروشگاه های بزرگ و … نیز ایجاد شده است.
۴- قله آق داغ
قله آق داغ دومین قله ی بلند اردبیل است که در شمار دیدنی های خلخال قابل ذکر است. این قله دارای ارتفاع ۳۳۲۲ متر است. گردشکران علاقمند به کوه نوردی می توانند با مسافرت به خلخال در یکی از بلندترین قله های اردبیل به ورزش مورد علاقه خود بپردازند.
دامنه کوه آق داغ پر از گیاهان دارویی همچون آویشن، ریحان و … است. وجود امام زاده سلطان سید محمود نیز از دیگر دلایل شهرت کوه آق داغ است. در اطراف کوه آق داغ چشمه آب معدنی طبیعی گوارایی وجود دارد که به اعتقاد مردم محلی، آب آن برای دستگاه گوارش بسیار مفید است.
۵- آبشاره نره گر
آبشارها یکی از زیباترین جاذبه های طبیعی محسوب می شوند که در اثر تلاقی آب و صخره منظره ای دل انگیز و روح نواز پدید می آورند. آبشاره نره گر به عنوان یکی از دیدنی های خلخال مورد استقبال گردشگران است. این آبشار در نزدیکی روستای اسبو شهرستان خلخال قرار گرفته و تقریبا ۲ کیلومتر از روستای مذکور فاصله دارد.
۶- روستای گردشگری برندق
برندق نام یکی از روستاهای گردشگری و از دیدنی های خلخال است. این روستای خوش آب و هوا در داخل دره ای سرسبز در بخش خورش رستم شهر خلخال واقع شده است. طبیعت بی نظیر روستا، آب و هوای مطلوب، آبشارهای متعدد و رودخانه پر آب داخل روستا از مهم ترین جاذبه های تفریحی آن محسوب می شود.
۷- روستای گردشگری کزج
روستای گردشگری کزج به عنوان یکی از ده روستای برتر ایران شناخته شده که دارای بافت خاص و معماری منحصر به فرد است. این روستا در بخش خورش رستم خلخال و در دامنه کوه مشرف به رودخانه قزل اوزن قرار گرفته است. معماری روستای کزج تقریبا شبیه ماسوله گیلان است. برخی از مردم روستای ماسوله، روستای کزج را به عنوان مقصد ییلاق خود انتخاب می کنند. آب و هوای مطلوب و بافت بی نظیر روستا سبب توجه گردشگران بی شماری به آن شده است.
۸- چشمه ازناو
چشمه ازناو یکی از مناطق گردشگری و دیدنی های خلخال است. قله و چشمه ازناو و محیط های بکر آن همراه مقصد گردشگران بی شماری است. چشمه ازناو بسیار پرآب بوده و از آب آن برای آبیاری مزارع کشاورزی زمین های اطراف استفاده می شود. علاوه بر چشمه خروشان ازناو در این منطقه ۵ غار آهکی بززگ و کوچک نیز وجود دارد که بر زیبایی و جذابیت این منطقه افزوده است.
۹- روستای شمس آباد
روستاها همیشه به عنوان یکی از جاذبه های بکر در گردشگری محسوب می شوند. روستای شمس آباد در نزدیکی رود قزل اوزن به عنوان یکی از دیدنی های خلخال شناخته شده است. این روستا روستایی ییلاقی و دارای آب و هوایی معتدل است. در اطراف روستای شمس آباد گورستانی تاریخی و اسرار آمیز وجود دارد که قدمت بیشتر از ۱۳۰۰ سال است. برخی از سنگ قبرهای موجود در قبرستان شمس آباد با خط کوفی نوشته شده اند که حاکی از قدمت این گورستان تاریخی است.
۱۰- آبشار نوده
نوده نام یکی از روستاهای خلخال است. در نزدیکی این روستا آبشار زیبایی به نام «آبشار نوده» وجود دارد که به عنوان یکی از آبشارهای منحصر به فرد و دیدنی های خلخال شناخته شده است. این آبشار با ارتفاع ۳۰ متری از بین صخره های سفت و سخت به زیبایی تمام جاری شده و منظره ای بسیار تماشایی ایجاد کرده است. در زمین های سرسبز اطراف آبشار نوده گیاهان دارویی بسیاری همچون نعنا، کاکوتی، گلپر و … به صورت خودرو رشد می کنند. آبشار بکر نوده و محیط اطراف آن برای یک تفریح به یاد ماندنی بسیار فوق العاده است.
۱۱- تفرجگاه اندبیل
تفرجگاه اندبیل در ۵ کیلومتری شرق خلخال واقع شده است. اندبیل نام یکی از روستاهای شرقی خلخال است که در کوهپایه های تالش واقع شده است. در بهار و تابستان گردشگران بی شماری به تفرجگاه اندبیل به عنوان یکی از دیدنی های خلخال مسافرت می کنند. شهرت این تفرجگاه به خاطر سرسبزی و مناظر بکر آن است.
۱۲- قلعه خشتی گیلوان
دیدنی های خلخال بیشتر جاذبه های طبیعی هستند، ولی برخی جاذبه های تاریخی نیز همچون قلعه خشتی گیلوان در این شهرستان وجود دارد. این بنا در روستای گیلوان و در محوطه ای بسیار وسیع قرار گرفته است. بنای خشتی گیلوان از چندین برج تشکیل شده که با فاصله های تقریبا زیاد از هم قرار دارند. در اطراف قلعه، گورستانی تاریخی نیز وجود دارد که قدمت آن تقریبا به دوران اسلام برمی گردد.
۱۳- حمام تاریخی نصر
حمام تاریخی نصر یکی از دیدنی های خلخال است که یادگار دوران قاجار می باشد. حمام تاریخی نصر همانند دیگر آثار باستانی دارای سبک خاص معماری است. یکی از زیبا ترین تزئینات این حمام کاربندی اجرا شده در قسمت گرمخانه آن است. در برخی از قسمت های حمام نقاشی های زیبایی طراحی شده است.
۱۴- غار هفت خان
در نزدیکی روستای گرمخانه و در ۲۰ کیلومتری شهر خلخال یکی از جذاب ترین دیدنی های خلخال به نام غار هفت خان وجود دارد. در زبان مردم محلی این غار به نام «یئدی غار» مشهور است. غار هفت خان دارای دو دهانه است که امکان ورود به داخل غار از هر دوی آن ها وجود دارد. در درون غار نیز تالارهای متعددی وجود دارد که ارتفاع دارای ارتفاع تقریبی ۳ متر می باشند.
سخن پایانی
برخی از دیدنی های خلخال در شمار بکرترین و زیباترین جاذبه های دیدنی ایران هستند که بازدید از آنها می تواند به عنوان بهترین خاطرات را برایتان به ارمغان آورد. موارد ذکر شده تنها نمونه ای از دیدنی های خلخال است.
